Bhutan: Happiness is a place

Bhutan, een klein koninkrijkje midden in de Himalaya. Met een oppervlakte van ruim 38.000 km2 is het net iets groter dan Nederland. Het land ligt ingeklemd tussen Tibet en India en is een oase van rust, reinheid en regelmaat. De lokale naam van het land is Druk Yul en betekent Het land van de Draak (druk = draak). Het grootste deel van de bevolking is Boeddhistisch. Daardoor zijn er door heel het land schitterende kloosters en tempels te zien. Het hoogtepunt is het Tijgersnest in Paro, een prachtig klooster dat op een hoogte van 3120 meter tegen de rotsen is opgebouwd.

Bhutan is geen toeristisch land. Met opzet. De regering wil de traditionele cultuur behouden en besloot daarom om een vaste toeristenprijs te hanteren om de massa buiten te houden. Per nacht moet een toerist maar liefst $250,- betalen! Dit bedrag dekt dan wel de accommodatie, transport, alle maaltijden, gids, entreeprijzen, toeristenbelasting, en nog wat meer. Een land voor rijkere toeristen dus. En van 12 tot en met 17 januari was ik zo'n rijke toerist.

En mensen met geld moeten koninklijk behandeld worden, aldus de Bhutanezen. Geloof me, dat werd ik. Nu is het wel zo dat na vier maanden in hostels overleven, waar ik alles met iedereen moet delen, een beetje meer luxe al als een paleis voelt, maar dat laat ik achterwege.
Ik werd behandeld als een koningin. Grote, schone hotelkamers, comfortabele bedden, vorstelijke maaltijden en persoonlijk bedienend personeel. Dagelijk werd mijn tas voor me gedragen, werd ik rond gereden door mijn persoonlijke gids, werden mijn maaltijden voor me bereid en kreeg ik te horen 'lunch is served madam', 'would you like some tea madam?',  'your bath is ready madam'.
Ja een bad. Er werd een hot stone bath voor me klaargemaakt. In een kribbe in een oude koeienstal dat wel, maar het gaat om het idee. Ik leefde als een prinses!
Ik zal het wel verdiend hebben. Mijn gids heet niet voor niets Karma.

Het unieke aan Bhutan is hun samenlevingssysteem. De welvaart van het bergstaatje wordt niet slechts beschreven in economische termen (bruto nationaal product), maar ook in termen van geluk en geestelijke en sociale ontwikkeling: het bruto nationaal geluk.
Dit systeem steunt op 4 pilaren:
1. Goede politiek/regering
2. Financiele gezondheid
3. Milieu
4. Behouden van traditie

Met de regering zit het goed. Een jonge koning heeft de macht en is erg geliefd bij het volk. Bhutan is nog niet zo lang democratisch en ook dit gaat de goede kant op.
Het land is ook financieel gezond. De grootste inkomsten komen uit de export van (hydro)electriciteit naar India en toerisme en de bevolking lijkt het goed te hebben.
Wanneer je zoals ik vanuit het smerige Nepal naar Bhutan reist is het milieu een wereld van verschil. Het is ZO schoon! Een van de vele 5-jaren plannen van het land is om alles duurzaam en organisch te maken. Dit betekent ook veel schone, groene energie met behulp van water, wind en zon.

En dan het traditiebehoud. Behalve in Tibet en Volendam heb ik nog maar weinig mensen in traditionele klederdracht gezien. In Bhutan is het net zo gewoon als het dragen van een spijkerbroek en t-shirt.
Ook de architectuur van alle gebouwen is volgens de originele stijl. Dit wordt verplicht door de regering. De architectuur moet typisch Bhutanees zijn, het materiaal mag verschillen. Zo zie je huizen van hout, cement, baksteen en modder. Verrassend genoeg is modder net zo stevig als steen.

De huizen zijn van de buitenkant gepleisterd en beschilderd. Om kwade geesten buiten de deur te houden zijn ze gedecoreerd met een draak, een garuda (half mens, half vogel), een tijger en een sneeuwleeuw. Oh ja, en piemels. Grote, stijve piemels. Vaak ook nog eens tijdens hun climax. Links van de deur, rechts van de deur, boven de deur, naast het raam, overal.
De piemels zijn een creatie van de Lama Drukpa Kunley die tijdens de 15/16e eeuw leefde. Hij staat ook wel bekend als de 'divine mad man'; een gekke man dus, vanwege zijn bizarre manier van lesgeven in Boeddhisme. Er is zelfs een heus klooster met een tempel voor hem gebouwd: het Chimi Lhakhang klooster. Uiteraard heb ik deze bezocht. En had ik nou even het geluk dat ikzelf, maar vooral mijn vruchtbaarheid gezegend werden door, jawel, een enorme houten piemel!

Behalve OP de huizen zie je de piemels ook als decoratie IN huizen, of auto's, winkels, restaurants. Wederom o-ver-al. Geen wonder dat de mensen hier zo gelukkig zijn. Ze stralen, oprecht! En ik moet zeggen dat ik het geluk ook voelde. Alleen was mijn geluk meer te vergelijken met dat van een 12-jarige puber die rondgiechelt omdat ze net een plasser heeft gezien. Maar toch, misschien een ideetje voor onze cultuur?

Al met al is Bhutan TOP! Een prachtig land, prachtige cultuur en prachtige mensen. Het is ook zeker de $250,- per nacht waard. Al is het alleen maar om zoveel piemels te zien ;-)
Het was een goede beslissing om aan het einde van mijn reis naar dit bergstaatje te gaan. Zo is het de kers op de slagroom op mijn toch al zo rijk geglazuurde taart geworden.
En ik kan zeker beamen dat het motto van Bhutan klopt: Happiness is a place!